Kupiłem patelnię żeliwną… i co ja teraz mam począć?

Za namową przyjaciół, znajomych, rodziców lub krewnych nabyłeś cudowną patelnię żeliwną (na przykład taką japońską z fabryki Sanjo Special Cast). Zaraz po otrzymaniu przesyłki rozpakowałeś ją, postawiłeś na palnik, nalałeś do niej oleju i … patelnia nie działa! Zachodzisz więc w głowę co takiego robisz źle? Czemu ta patelnia tak kiepsko smaży? Jeśli jakimś cudem pominąłeś przeczytanie dołączonej instrukcji (tak, wiem że czasami się zdarza) to koniecznie czytaj dalej. Wyjaśniam najistotniejsze kwestie odnośnie użytkowania patelni żeliwnych, nie tylko tych japońskich z najlżejszego żeliwa świata.

Patelnia żeliwna UNILLOY 28 cm [UF281]

Przygotowanie patelni do użytku.

Potocznie jest to zwane „sezonowaniem”. Cały proces ma na celu ustabilizowanie wewnętrznej struktury metalu (czasami pozostają naprężenia, które mogą skutkować pojawieniem się pęknięć lub nierównomiernym nagrzewaniem się powierzchni) oraz stworzenie cienkiej warstwy z oleju zapobiegającej przywieraniu potraw. Wygrzewanie patelni zaczynamy od wlania do niej około 1/2 szklanki oleju (jak jest patelnia większa to oleju może być trochę więcej) i podgrzewaniu całości do momentu zaobserwowania pierwszego, delikatnego dymu. Wtedy wyłączamy palnik i pozwalamy patelni z olejem ostygnąć do temperatury pokojowej. W tym czasie delikatnie przechylamy patelnię tak, aby rozprowadzić olej po jej brzegach. Pamiętajmy aby nie spalić oleju i nie podgrzewać go do nadmiernej temperatury! Po wysezonowaniu patelni zlewamy olej do pojemnika i utylizujemy.

Patelnia żeliwna SSC 24 cm [SF241BK]

O patelnię żeliwną dbamy podczas każdego smażenia.

Surowe żeliwo jest bardzo podatne na rdzewienie. Potrafi absorbować wilgoć z otoczenia i nieużywane (niezaimpregnowane olejem) zardzewieć. Jednak nie musimy się za bardzo martwić jeśli nasza patelnia pokryła się rudym nalotem. Po prostu należy odbudować powłokę olejową. Jak? Po pierwsze, smażąc na większej ilości oleju aby patelnia ponownie nim „nasiąknęła”. Po drugie, myjąc delikatną gąbką/ściereczką i łagodnym detergentem aby nie ściągnąć powłoki olejowej powstałej podczas smażenia. A jeśli spalone resztki jedzenia wciąż są przyklejone do powierzchni? Najlepiej nalać wody i gotować ją tak długo aż pozostałości się nie odkleją. W przypadku bardzo uporczywych zabrudzeń możemy w ostateczności wsypać sodę oczyszczoną i zalać octem licząc się z tym, że taka mikstura wszystko „wyżre” i będziemy uzupełniać powłokę olejową od początku.

Wok żeliwny SSC 31 cm [SW311BK]

Nie ważne gdzie smażysz, ważne by z smażyć z radością i smakiem.

Patelnie żeliwne będą działać z każdym źródłem ciepła aktualnie dostępnym na rynku. Nie straszna jest im nawet indukcja. Nie trzeba żadnych specjalnych przystawek. Stawiasz patelnię na palnik i smażysz! Ot, cała filozofia. Pamiętaj jednak to tym aby „nauczyć się swojej patelni”. Smażenie na patelni żeliwnej przebiega w zupełnie inny sposób niż na patelniach aluminiowych z powłoką nieprzywierającą (teflonową, granitową, ceramiczną czy tytanową). Nie zawsze patelnia żeliwna będzie idealnym rozwiązaniem do tego co chcesz aktualnie usmażyć. Oczywiście można się trochę pomęczyć… ale po co?