Chcesz szybko stępić swój nóż kuchenny na desce do krojenia?

Rodzaje desek do krojenia a ostrość noży kuchennych.  

Nóż to niezbędne narzędzie kuchenne, równie ważne dla zapalonego szefa kuchni, jak dla osoby przygotowującej jedzenie w domu. Ostry nóż pomaga szybko pokroić warzywa, owoce, mięso, ryby, chleb i inne produkty a dobrze naostrzony to mniej siły użytej podczas krojenia, a co za tym idzie, mniejsze zmęczenie dłoni i ramion.  

Jednak nawet bardzo ostre noże mogą się stępić w mgnieniu oka, jeśli pracujesz nimi na nieodpowiedniej powierzchni. Twoja deska do krojenia może je nawet zniszczyć. Aby pomóc Ci uniknąć problemów, przygotowaliśmy przegląd desek wykonanych z różnych materiałów z uwzględnieniem ich wpływu na ostrość i żywotność noży.  

Kupując deskę kuchenną kierujemy się na ogół estetyką i dobieramy taką, która pasuje do naszych blatów, szafek, innych akcesoriów kuchennych. Jednak należy wziąć pod uwagę fakt, że podczas krojenia ostrza noży uderzają o powierzchnię deski kilkadziesiąt (jak nie kilkaset) razy dziennie. Krawędź tnąca jest bardzo cienka, a pod wpływem wielokrotnego, mocnego uderzenia, niszczy się, wyszczerbia, zawija, zaokrągla czyli po prostu tępi. W większości wypadków zmiany te zachodzą na poziomie mikroskopijnym ale spokojnie jesteśmy je w stanie wyczuć podczas krojenia. W dużym uproszczeniu – im twardszy materiał, z którego wykonana jest deska to szybciej tępi się ostrze.  

Dlatego niezwykle ważną sprawą jest trafny wybór deski do krojenia, która uchroni nasze noże przed uszkodzeniem a jednocześnie będzie trwała i posłuży nam przez lata. 

•  Szkło

Choć szklane deski cieszą się popularnością ze względu na wygląd i właściwości higieniczne, to jej twardość ma druzgocący wpływ na zachowanie ostrości noży. Taka deska bardzo szybko stępi nawet najwyższej klasy narzędzia. Szkło hartowane, mimo że jest bardzo bezpieczne w użytkowaniu i odporne na zarysowania, to dla noży jest zbyt twarde. Już przy pierwszym krojeniu nóż utraci swoją agresywność. Należy też pamiętać, że szkło jest niezwykle gładkie przez co większość produktów będzie bardzo łatwo się na nim ślizgać a to może być niebezpieczne podczas krojenia.  

• Marmur / Granit / Kamień

Kamienne deski cieszą nasze oczy ekskluzywnością, pięknym minimalistycznym wyglądem i wspaniałymi naturalnymi wzorami. Jednak podobnie jak szkło, nie są odpowiednim materiałem na deskę do krojenia. Kamień jest niezwykle twardy i z pewnością szybko skróci żywotność naszych noży. Dodatkowo jeżeli jego powierzchnia jest delikatnie porowata to odczujemy dyskomfort podczas krojenia związany z „piłowaniem” ostrza po jego powierzchni. Za to idealnie wypolerowana deska nie utrzyma nam produktów, które będą się po niej ślizgać, stwarzając niebezpieczeństwo skaleczenia się. Frustrujący może być też odgłos stukania podczas krojenia. Deski kamienne w żaden sposób nie zamortyzują uderzeń ostrza.  

• Bambus

To jeden z najbardziej popularnych materiałów na deski kuchenne. Jego właściwości pozwalają na wyprodukowanie trwałej i mocnej deski, jednak nie bez wpływu na ostrość noży. Bambus jest o około 20% twardszy niż klon, tym samym sporo szybciej stępi nasze ostrze. Jego włóknista struktura, mimo specjalistycznego klejenia i prasowania, potrafi się dość szybko wypaczyć. Wilgotne środowisko oraz częste moczenie i suszenie, po pewnym czasie spowodują wykrzywienia i szpary w strukturze deski. Szybko pojawiają się też pory i ślady po cięciach, w które wchodzą resztki jedzenia. A to idealne środowisko dla bakterii. Bambus jest jednak najbardziej optymalnym wyborem, łączącym dobrą funkcjonalność z bardzo niskim kosztem zakupu.  

• Tworzywa sztuczne

Rozwój chemii spowodował powstanie całej masy tworzyw sztucznych, które z łatwością zostały adaptowane do kuchni. Polipropylen, polietylen, butadien czy inne tworzywa, od lat z powodzeniem wykorzystywane są do produkcji desek kuchennych. Jednak ich właściwości nie pozostają obojętne na ostrza naszych noży. W zależności od producenta i ceny wykorzystanego materiału można znaleźć tanie i kiepskie deski, jak i rewelacyjne oraz drogie. Włóknistość i twardość tanich desek po pewnym czasie znacząco obniża ostrość noży. Pojawiają się liczne ślady po cięciach, które pomimo łatwego mycia, stają się nieestetyczne i problematyczne. Użycie droższych materiałów eliminuje te wady, jednak cena takiej deski potrafi odstraszyć domowego użytkownika.  

• Kompozyty

Połączenie drewna, włókien i żywic fenolowych czy kauczukowych zaowocowało powstaniem jednego z najciekawszych materiałów. Kompozyty zapisały już swoją historię na kartach gastronomii i stały się nowym wyznacznikiem jakości przy produkcji desek kuchennych. Wygrywają rywalizację z drewnem i są coraz częściej wykorzystywane. Eleganckie wykonanie takich desek, bardzo duża wytrzymałość, trwałość a przy tym elastyczność i delikatność powierzchni to główne cechy. Deski kompozytowe mają znikomy wpływ na ostrość noża, bardzo trudno zostawić na nich ślad cięcia, są antybakteryjne i łatwe w utrzymaniu higieny. Niestety takie zalety mają swoją cenę i jest ona znacząco wyższa od desek drewnianych czy z tworzyw.    

• Drewno

Najbardziej popularny materiał na deski do krojenia. Do produkcji desek wykorzystywane są różne rodzaje drzew: klon, buk, orzech, tek i inne egzotyczne gatunki. Materiał ten od bardzo dawna jest wykorzystywany do kontaktu z żywnością. Przy doborze drewna na deskę należy się kierować jego twardością (im twardsze drewno tym dłuższa żywotność deski) oraz porowatością (im większe pory i tendencja do zamykania w nich wilgoci tym trudniej utrzymać deskę w czystości). Drewno jest na tyle miękkim materiałem, że nie wpływa w większym stopniu na degradację ostrza. Z powodzeniem można na nim kroić produkty bez obawy o szybkie stępienie noża. Pomimo, że z czasem zostają na desce ślady po cięciu to w prosty sposób można je usunąć.

Przeczytaj także: