Czym najlepiej naostrzymy swój japoński nóż kuchenny?
Różnorodność opcji i problem w wyborze?
Można się oczywiście nie przejmować problemem stępionego noża kuchennego i oddać go po prostu do specjalisty. Za odpowiednią opłatą dostaniemy go w stanie świetnej ostrości i z powodzeniem będziemy mogli kontynuować prace w naszej kuchni. Ale niestety nie zawsze mamy taką możliwość, czasami brak nam czasu aby podjechać do zakładu ostrzącego noże, czasami szkoda nam pieniędzy (zwłaszcza, gdy przeliczymy ile razy musimy oddać nóż i zapłacić za naostrzenie). Więc co zrobić, gdy już jesteśmy zdecydowani (albo zmuszeni) aby własnoręcznie naostrzyć japoński nóż kuchenny?
Jest wiele rozwiązań ale nie wszystkie są idealne.
Podstawowym problemem występującym przy ostrzeniu noży kuchennych jest utrzymanie właściwego kąta nachylenia klingi w stosunku do materiału ostrzącego. W przypadku noży ostrzonych dwustronnie i symetrycznie przyjmuje się zakres od około 100 – 160. Sprawdźmy zatem jak w takim przypadku sprawdzą się ogólnodostępne narzędzia i metody: musaki / stalki, ostrzałki szczelinowe, kamienie do ostrzenia noży.
Czy jeśli ma być szybko to będzie dobrze?
Pierwszym wyborem, który zwykle przychodzi nam na myśl w przypadku ostrzenia noży kuchennych to musak (inaczej stalka). Czyli specjalny pręt, po którym musimy przeciągnąć naszym ostrzem aby doprowadzić go do pierwotnej ostrości. Na wielu filmach szefowie kuchni wywijają swoim nożem po takim pręcie aby za chwilę ciąć mięso czy warzywa z niezwykłą lekkością i precyzją. Ale niestety nie da się ukryć, że w przypadku użycia musaka nie mamy zbyt dużej kontroli nad kątem ostrzenia (jeśli w ogóle taką mamy). Zatem jest to dobre rozwiązanie jeśli w danej chwili koniecznie musimy podostrzyć swój nóż. Należy pamiętać, że musak nie rozwiązuje problemu tępego noża i z pewnością będziemy musieli sięgnąć po bardziej precyzyjną metodę.
Technologia w służbie ostrzenia.
Nie czarujmy się, w większości przypadków nasz nóż kuchenny okazuje się zbyt tępy gdy potrzebujemy go najbardziej. Taka złośliwość można rzec. Ale spokojnie możemy się przygotować na taką niespodziankę i wyposażyć w odpowiednią ostrzałkę szczelinową. Budowa takiej ostrzałki pozwala na dość precyzyjne utrzymanie kąta ostrzenia. Prowadząc nóż między dwoma rolkami wykonanymi z syntetycznego materiału ściernego, których budowa odzwierciedla kąt ostrza, szybko naostrzymy swój nóż kuchenny. Metoda nie jest pozbawiona wad, do których można zaliczyć minimalny punkt styku ostrza z materiałem ściernym, a tym samym podatność na błędy powstające przy samym procesie ostrzenia. Ale za to nadrabia szybkością i jakością. Lepiej zatem wyciągnąć ostrzałkę szczelinową niż musak.
Rekomendacja japońskich mistrzów kuźnictwa.
Tak jak uczymy się jeździć na rowerze i nabywamy pamięć mięśniową, tak w przypadku ostrzenia noży kuchennych na kamieniach musimy wyczuć jaki jest idealny kąt nachylenia klingi. Pomogą nam w tym odpowiednie nakładki na grzbiet noża, ale spokojnie możemy się tego nauczyć metodą prób i błędów. Ostrzenie na kamieniach nie jest pozbawione niedoskonałości Dalej jest to ręczna obróbka materiału i pomimo różnych przyrządów wspomagających, wciąż obarczona ludzkimi błędami niedokładności. Ale ze wszystkich dostępnych metod, które nie pociągają za sobą ogromnych wydatków, jest to metoda ze wszech miar rekomendowana.
Ostrzenie i polerowanie na różne sposoby.
Konstrukcji przyrządów do ostrzenia i polerowania noży kuchennych jest bardzo dużo. Firmy prześcigają się w rozwiązaniach i starają się przyciągnąć klientów. Jasno sobie jednak trzeba powiedzieć: nie ma urządzeń idealnych. Każde jest obarczone jakimś błędem. Jedynie nasza chęć do własnoręcznego ostrzenia, wytrwała praca i poświęcenie odpowiedniej uwagi będą stanowić o sukcesie procesu ostrzenia. Też nie każdy ma ochotę poświęcić swój cenny czas na precyzyjne naostrzenie własnego japońskiego noża kuchennego, i nie każdy chce aby nóż kuchenny bił rekordy ostrości. Czasami wystarczy, że po prostu przetnie jakieś mięso lub warzywo. Miejmy zatem świadomość, że niekoniecznie musimy się „zabijać” o jak najbardziej precyzyjne naostrzenie noża, jak najlepsze urządzenie do ostrzenia. Czasami spokojnie możemy poprzestać na musaku. A potem zobaczyć czy oddamy nóż do zakładu szlifierskiego czy sami podejmiemy wyzwanie naostrzenia noża.